
Praktek Soal Basa Jawa Kelas 5 Semester 2
Basa Jawa minangka salah sawijining basa daerah kang isih dilestarekake lan diajarke ana ing sekolahan, kalebu ing tingkat Sekolah Dasar (SD). Kanggo kelas 5 semester 2, materi Basa Jawa biasane ngrembug babagan pirang-pirang aspek, wiwit saka pemahaman wacan, unggah-ungguh basa, nganti nulis lan crita. Artikel iki bakal nyedhiyakake conto soal Basa Jawa kelas 5 semester 2 kang jangkep, kanthi tujuan kanggo mbantu para siswa lan guru anggone nyiapake lan nindakake evaluasi. Jangkep 1.200 tembung iki bakal dicakake kanthi rinci saben bagean soal.
Outline Artikel:
- Pendahuluan
- Pentingé sinau Basa Jawa.
- Tujuan artikel.
- Bagian 1: Pilihan Ganda (20 Soal)
- Babagan Wacan (Cerita Cekak/Dongeng).
- Babagan Unggah-Ungguh Basa (Ngoko Alus, Krama Alus).
- Babagan Kosakata (Tegese Tembung, Ukara Sambawa).
- Babagan Tetenger (Tanda Baca).
- Babagan Aksara Jawa (Nglegena, Pasangan, Sandhangan).
- Bagian 2: Isen-Isen (10 Soal)
- Ngrakit Tembung Dadi Ukara.
- Nenemsake Unggah-Ungguh Basa.
- Nenemsake Tegese Tembung.
- Ngowahi Ukara Ngoko menyang Krama.
- Nenemsake Wacan Cendhak.
- Bagian 3: Uraian (5 Soal)
- Njlentrehake Isi Wacan.
- Nulis Ukara Kanthi Unggah-Ungguh Basa.
- Nulis Paragraf Cendhak Ngenani Pengalaman.
- Njlentrehake Makna Tembung Ora Umum.
- Nggawe Ukara Sambawa.
- Penutup
- Pentingé Latihan Soal.
- Dukungan kanggo Siswa.
Pendahuluan
Basa Jawa minangka salah sawijining warisan budaya kang adi luhung. Mulangake lan nglestarekake basa Jawa marang generasi mudha iku wigati banget supaya ora ilang kesilep dening basa liya. Kanggo siswa kelas 5 Sekolah Dasar, sinau Basa Jawa ora mung babagan hapalan, nanging luwih marang pemahaman lan aplikasi ing kauripan sadina-dina. Semester 2 biasane ngandhut materi kang luwih jero lan luwih aplikatif tinimbang semester 1.
Artikel iki disiapake kanthi tujuan kanggo menehi gambaran kang cetha babagan jinis-jinis soal Basa Jawa kang bisa ditemoni dening siswa kelas 5 ing semester 2. Kanthi nyedhiyakake conto soal kang jangkep lan kanthi penjelasan kang rinci, muga-muga bisa mbantu para siswa anggone mangsuli soal kanthi bener lan luwih percaya dhiri. Uga bisa dadi referensi kanggo para guru ing wektu ngrancang soal utawa latihan kanggo siswane.
Bagian 1: Pilihan Ganda (20 Soal)
Bagian iki bakal nguji pemahaman siswa marang materi kang wis dipelajari ing semester 2, kalebu babagan wacan, unggah-ungguh basa, kosakata, tetenger, lan aksara Jawa.
-
Wacan Cerita Cekak/Dongeng:
Wacanen crita cekak ing ngisor iki banjur wangsulana pitakonane!
"Ing sawijining desa ana bocah asmane Budi. Budi iku bocah kang sregep lan pinter. Saben esuk dheweke tangi esuk banjur mbantu ibune gawe sarapan. Sawijining dina, Budi nemoni layangan putus kang tiba ing ngarep omahe. Layangan iku apik banget, warnane abang kanthi gambar kewan macan. Budi banjur ngopeni layangan iku lan nyoba nelusuri sapa sing duwe."-
- Sapa asmane bocah kang ana ing crita kasebut?
a. Joko
b. Budi
c. Agus
d. Anto
- Sapa asmane bocah kang ana ing crita kasebut?
-
- Kapan Budi tangi saben esuk?
a. Siang
b. Sore
c. Esuk
d. Bengi
- Kapan Budi tangi saben esuk?
-
- Apa kang ditindakake Budi nalika tangi esuk?
a. Main game
b. Mantu ibune gawe sarapan
c. Nonton TV
d. Moco buku
- Apa kang ditindakake Budi nalika tangi esuk?
-
- Apa kang ditemoni Budi ing ngarep omahe?
a. Kucing belang
b. Layangan putus
c. Bola balap
d. Sepeda anyar
- Apa kang ditemoni Budi ing ngarep omahe?
-
- Apa warnane layangan kang ditemoni Budi?
a. Biru
b. Kuning
c. Abang
d. Ijo
- Apa warnane layangan kang ditemoni Budi?
-
-
Unggah-Ungguh Basa (Ngoko Alus, Krama Alus):
-
- Ukara "Aku arep tuku buku menyang toko buku." yen diowahi dadi Ngoko Alus dadi…
a. Kula badhe tumbas buku wonten toko buku.
b. Aku badhe tumbas buku wonten toko buku.
c. Kula arep tuku buku menyang toko buku.
d. Aku arep tumbas buku menyang toko buku.
- Ukara "Aku arep tuku buku menyang toko buku." yen diowahi dadi Ngoko Alus dadi…
-
- Yen ngomong karo wong tuwa, luwih becik nggunakake basa…
a. Ngoko lugu
b. Ngoko alus
c. Krama lugu
d. Krama alus
- Yen ngomong karo wong tuwa, luwih becik nggunakake basa…
-
- "Sampeyan sampun dhahar?" iku kalebu unggah-ungguh basa…
a. Ngoko lugu
b. Ngoko alus
c. Krama lugu
d. Krama alus
- "Sampeyan sampun dhahar?" iku kalebu unggah-ungguh basa…
-
- Ukara kang trep kanggo ngajak kanca sebaya yaiku…
a. Kowe wis mangan durung?
b. Sampeyan sampun dhahar dereng?
c. Panjenengan sampun maem dereng?
d. Padha mangan ayo!
- Ukara kang trep kanggo ngajak kanca sebaya yaiku…
-
- "Ibu lagi masak ing pawon." Yen diowahi dadi Krama Alus dadi…
a. Ibu nembe masak wonten pawon.
b. Ibu lagi masak wonten pawon.
c. Ibu nembe masak ing pawon.
d. Ibu nembe dhahar wonten pawon.
- "Ibu lagi masak ing pawon." Yen diowahi dadi Krama Alus dadi…
-
-
Kosakata (Tegese Tembung, Ukara Sambawa):
-
- Tegese tembung "sregep" ing ukara "Budi iku bocah kang sregep" yaiku…
a. Males
b. Rajin
c. Pinter
d. Gampang
- Tegese tembung "sregep" ing ukara "Budi iku bocah kang sregep" yaiku…
-
- "Nelusuri" tegese…
a. Mangan
b. Nggoleki
c. Ndelok
d. Mlaku
- "Nelusuri" tegese…
-
- Ukara sambawa ing ngisor iki kang trep yaiku…
a. Yen udan, ojo lali nggawa payung.
b. Yen udan, becik nggawa payung.
c. Yen udan, aku nggawa payung.
d. Yen udan, dheweke nggawa payung.
- Ukara sambawa ing ngisor iki kang trep yaiku…
-
- Ukara "Yen arep lunga, gawenen klambi sing resik." yen diowahi dadi basa krama yaiku…
a. Menawi badhe tindak, damelaken ageman ingkang resik.
b. Menawi badhe tindak, gawenen ageman ingkang resik.
c. Menawi badhe tindak, damel ageman ingkang resik.
d. Menawi badhe tindak, damelaken klambi ingkang resik.
- Ukara "Yen arep lunga, gawenen klambi sing resik." yen diowahi dadi basa krama yaiku…
-
- Tegese tembung "adi luhung" yaiku…
a. Apik banget
b. Mulya
c. Luhur lan becik
d. Dhuwur lan gedhe
- Tegese tembung "adi luhung" yaiku…
-
-
Tetenger (Tanda Baca):
-
- Tanda sing digunakake kanggo nuduhake pungkasaning ukara yaiku…
a. Koma (,)
b. Titik (.)
c. Titik loro (:)
d. Pitakon (?)
- Tanda sing digunakake kanggo nuduhake pungkasaning ukara yaiku…
-
- Ing ngisor iki sing kalebu tetenger panutup ukara pitakon yaiku…
a. Titik (.)
b. Koma (,)
c. Pitakon (?)
d. Tanda seru (!)
- Ing ngisor iki sing kalebu tetenger panutup ukara pitakon yaiku…
-
- Yen nulis ukara kang isine ngomongake wong liya, jenenge kudu diwiwiti nganggo aksara…
a. Cilik
b. Gedhe
c. Sambung
d. Miring
- Yen nulis ukara kang isine ngomongake wong liya, jenenge kudu diwiwiti nganggo aksara…
-
-
Aksara Jawa (Nglegena, Pasangan, Sandhangan):
-
- Aksara Jawa kang unine "na" iku…
a. ꦤ
b. ꦊ
c. ꦢ
d. ꦮ
- Aksara Jawa kang unine "na" iku…
-
- Sandhangan wulu (i) ditulis ing ndhuwur aksara, tuladhane aksara "ni" yaiku…
a. ꦤ
b. ꦤ
c. ꦤ
d. ꦤ
- Sandhangan wulu (i) ditulis ing ndhuwur aksara, tuladhane aksara "ni" yaiku…
-
Bagian 2: Isen-Isen (10 Soal)
Bagian iki nguji kemampuan siswa anggone ngrakit tembung dadi ukara, nengenake unggah-ungguh basa, ngerti tegese tembung, ngowahi ukara, lan nengenake wacan cendhak.
-
Ngrakit Tembung Dadi Ukara:
-
- Rakiten tembung-tembung ing ngisor iki dadi ukara kang bener!
(Ayo, saiki, mangan, bareng, kanca)
- Rakiten tembung-tembung ing ngisor iki dadi ukara kang bener!
-
- Rakiten tembung-tembung ing ngisor iki dadi ukara kang bener!
(Pak Guru, nerangake, pelajaran, Basa Jawa, ing kelas)
- Rakiten tembung-tembung ing ngisor iki dadi ukara kang bener!
-
-
Nenemsake Unggah-Ungguh Basa:
-
- Tulisen ukara ing ngisor iki nganggo unggah-ungguh Ngoko Alus!
"Aku mau ketemu Pak RT."
- Tulisen ukara ing ngisor iki nganggo unggah-ungguh Ngoko Alus!
-
- Tulisen ukara ing ngisor iki nganggo unggah-ungguh Krama Alus!
"Kowe arep lunga menyang ngendi?"
- Tulisen ukara ing ngisor iki nganggo unggah-ungguh Krama Alus!
-
-
Nenemsake Tegese Tembung:
-
- Apa tegese tembung "tata krama"?
-
- Apa tegese tembung "rewang"?
-
-
Ngowahi Ukara Ngoko menyang Krama:
-
- Owahana ukara Ngoko Lugu iki dadi Krama Alus:
"Bapakku tuku koran ing warung."
- Owahana ukara Ngoko Lugu iki dadi Krama Alus:
-
- Owahana ukara Ngoko Alus iki dadi Krama Alus:
"Aku lagi maca buku cerita."
- Owahana ukara Ngoko Alus iki dadi Krama Alus:
-
-
Nenemsake Wacan Cendhak:
Wacanen wacan cendhak ing ngisor iki!
"Siti lan Ayu iku kanca kenthel. Saben dina sekolah padha bareng. Sawijining dina, Siti nggawa bekal panganan kang akeh. Dheweke banjur aweh marang Ayu kang lali nggawa bekal."-
- Sapa jenenge kanca kenthele Siti?
-
- Apa kang ditindakake Siti marang Ayu?
-
Bagian 3: Uraian (5 Soal)
Bagian iki bakal nguji pemahaman kang luwih jero lan kemampuan siswa anggone nulis utawa njlentrehake kanthi basa Jawa.
-
Njlentrehake Isi Wacan:
Wacanen wacan ing ngisor iki kanthi temen!
"Desa Wisata Surodadi iku kalebu desa kang ayem tentrem lan akeh didatangi dening turis. Ing desa iki, para warga isih njaga tradisi lan budaya leluhur. Salah sawijining atraksi kang narik kawigatene yaiku pentas seni jaran kepang saben malem Minggu wage. Ing sisih lor desa ana sawijining alas kang cukup amba, ing kono akeh wit-witan kang bisa kanggo obat lan uga kanggo papan dolanan bocah-bocah nalika prei."-
- Jelasna apa kang ndadekake Desa Wisata Surodadi narik kawigatene turis!
-
- Atraksi seni apa kang bisa disakseni dening warga lan turis ing Desa Surodadi? Kapan biasane dianakake?
-
-
Nulis Ukara Kanthi Unggah-Ungguh Basa:
-
- Tulisen ukara kang trep kanggo ngomongake marang bapak gurumu nalika njaluk izin ora mlebu sekolah amarga lara, nganggo unggah-ungguh Krama Alus!
-
-
Nulis Paragraf Cendhak Ngenani Pengalaman:
-
- Critakna pengalamanmu nalika melu karya wisata sekolah nganggo basa Ngoko Alus, paling ora 3 ukara!
-
-
Njlentrehake Makna Tembung Ora Umum:
-
- Jelasna apa tegese tembung "luhur" lan "becik" nalika digunakake kanggo ngandharake sifat wong!
-
-
Nggawe Ukara Sambawa:
-
- Gawea ukara sambawa kang nggunakake tembung "menawa" lan ngandharake babagan keslametan nalika numpak pit montor!
-
Penutup
Soal-soal kang ana ing artikel iki mung minangka conto lan gambaran umum saka materi kang biasane diajarke ing kelas 5 semester 2. Jinis lan tingkat kasulitane bisa wae beda-beda gumantung saka kurikulum lan guru kang ngajar. Nanging, kanthi nindakake latihan-latihan kaya ing ndhuwur, siswa bakal luwih siap nalika ngadhepi ulangan utawa evaluasi.
Penting banget kanggo siswa supaya ora mung ngapali jawaban, nanging ngerti panyebab lan carane mangsuli saben soal. Para guru uga bisa migunakake conto soal iki minangka basis kanggo nggawe soal kang luwih variatif lan cocog karo kahanan kelas. Semangat sinau Basa Jawa! Muga-muga basa lan budaya Jawa tansah lestari.