Gladhen Basa Jawa Kelas 3 SD Semester 2

Gladhen Basa Jawa Kelas 3 SD Semester 2

Artikel menika badhe ngrembag babagan conto soal ingkang saged dipun ginakaken kanggé nglatih siswa kelas 3 SD Semester 2 ing pasinaon Basa Jawi. Pembahasan dipunwontenaken kanthi runtut lan cetha, nyakup pirsani saking macem-macem aspek basa Jawi ingkang sampun dipun sinaoni ing semester kalih.

Pendahuluan

Pasinaon Basa Jawi ing kelas 3 SD Semester 2 limrahipun ngemot materi-materi ingkang langkung ngrembaka saking semester setunggal. Siswa sampun dipun ajak mangertos langkung kathah babagan unggah-ungguh basa, sesorah, geguritan, crita cekak, saha kawruh basa sanesipun. Kangge ngukur pamanggih siswa saha ngathahaken latihan, wigatos kanggé nyepetaken conto soal ingkang variatif lan miturut kaliyan materi ingkang sampun dipun ajari. Artikel menika badhe nyawisaken pinten-pinten conto soal saking macem-macem bab ingkang dipun sinaoni, kanthi tujuan kangge mbiyantu para guru lan siswa ing proses pasinaon.

Outline Artikel:

Gladhen Basa Jawa Kelas 3 SD Semester 2

  1. Pendahuluan

    • Pentingipun latihan soal Basa Jawi kelas 3 SD Semester 2.
    • Tujuan artikel: Nyawisaken conto soal ingkang variatif.

  2. Babagan Unggah-Ungguh Basa Jawi

    • Pengertosan unggah-ungguh basa (Ngoko Lugu, Ngoko Alus, Krama Lugu, Krama Alus).
    • Conto soal pilihan ganda lan isian singkat babagan unggah-ungguh basa.

  3. Babagan Sesorah (Pidhato)

    • Struktur sesorah (Salam pambuka, Wigatosing gati, panutup).
    • Tata cara sesorah ingkang sae.
    • Conto soal pilihan ganda lan isian singkat babagan sesorah.

  4. Babagan Geguritan

    • Unsur-unsur geguritan (Judhul, tema, amanat, larik, pada).
    • Cara nulis geguritan ingkang prasaja.
    • Conto soal pilihan ganda lan isian singkat babagan geguritan.

  5. Babagan Crita Cekak (Cerpen)

    • Unsur-unsur crita cekak (Paraga, latar, alur, amanat).
    • Ringkesan crita cekak.
    • Conto soal pilihan ganda lan isian singkat babagan crita cekak.

  6. Kawruh Basa Jawi Sanesipun

    • Tembung sandhangan (wulu, suku, pepet, taling, taling tarung).
    • Tembung sesulih (aku, kowe, dheweke, kula, panjenengan, piyambakipun).
    • Conto soal pilihan ganda lan isian singkat babagan kawruh basa sanesipun.

  7. Conto Soal Latihan Lengkap

    • Kombinasi soal saking sedaya bab.

  8. Tips Ngajar lan Nglatih Basa Jawi

    • Ngginakaken metode ingkang variatif.
    • Nggawe suasana pasinaon ingkang nyenengaken.
    • Pentingipun piwulang kangge lisan lan tulisan.

  9. Panutup

    • Ringkesan wigatosipun latihan soal.
    • Pangajab kanggé kemajengan pasinaon Basa Jawi.

2. Babagan Unggah-Ungguh Basa Jawi

Unggah-ungguh basa ing Basa Jawi menika wigatos sanget. Ing kelas 3 SD, siswa sampun dipun ajari babagan tatacara migunakaken basa ingkang trep kaliyan sinten ingkang diajak guneman saha ing pundi papan. Bab menika wigatos kangge njagi sopan-santun lan rasa hormat.

  • Ngoko Lugu: Basa ngoko ingkang murni, tanpa kecampuran tembung krama. Dipun ginakaken ing antawisipun tiyang ingkang sampun akrab, sebaya, utawi dhumateng tiyang ingkang luwih enom.
  • Ngoko Alus: Basa ngoko ingkang dipun campuri tembung krama inggil kanggé ngajeni marang tiyang ingkang diajak guneman utawi tiyang ingkang dipun gunem.
  • Krama Lugu: Basa krama ingkang murni, tanpa kecampuran tembung krama inggil utawi krama andhap. Dipun ginakaken ing antawisipun tiyang ingkang durung akrab, ing acara resmi, utawi dhumateng tiyang ingkang langkung sepuh ingkang kedah dipun ajeni nanging dereng patos kenal sanget.
  • Krama Alus: Basa krama ingkang dipun campuri tembung krama inggil kanggé ngajeni sanget dhumateng tiyang ingkang dipun ajak guneman utawi dipun gunem.

Conto Soal Unggah-Ungguh Basa Jawi:

A. Pilihan Ganda

  1. Menawi sampeyan guneman kaliyan Bu Guru ingkang nembe mawon tepang, badhe migunakaken unggah-ungguh basa …
    a. Ngoko Lugu
    b. Ngoko Alus
    c. Krama Lugu
    d. Krama Alus

  2. Tembung "mangan" ing basa krama inggil dados …
    a. dhahar
    b. nedha
    c. maem
    d. dahar

  3. Ukara ing ngandhap menika ingkang ngginakaken Ngoko Alus inggih menika …
    a. Aku arep tuku buku.
    b. Sampeyan ajeng nitih menapa?
    c. Dheweke badhe tindak dateng pasar.
    d. Kula sampun nedha.

  4. Sinten ingkang dipun ajak guneman kaliyan putu, biasane ngginakaken unggah-ungguh basa …
    a. Ngoko Lugu
    b. Ngoko Alus
    c. Krama Lugu
    d. Krama Alus

  5. Menawi nembe kumpul kaliyan kanca-kanca sebaya, unggah-ungguh basa ingkang limrah dipun ginakaken inggih menika …
    a. Ngoko Lugu
    b. Ngoko Alus
    c. Krama Lugu
    d. Krama Alus

B. Isian Singkat

  1. Tembung "tuku" ing basa krama ingkang trep inggih menika …
  2. Menawi sampeyan guneman kaliyan simbah, unggah-ungguh basa ingkang paling trep inggih menika …
  3. Ukara "Aku sekolah" menawi dipun ubah dados Ngoko Alus dados …
  4. Tembung "mulih" ing basa krama inggil dados …
  5. Wigatosipun unggah-ungguh basa inggih menika kangge …

3. Babagan Sesorah (Pidhato)

Sesorah utawi pidhato inggih menika kegiatan guneman ing ngajeng tiyang kathah. Ing kelas 3 SD, siswa dipun ajari babagan perangan-perangan inti sesorah lan tata cara ingkang trep nalika pidhato.

  • Salam Pambuka: Ucapaken salam kados "Assalamualaikum Wr. Wb.", "Sugeng enjing/siang/sonten/dalu", utawi "Rahayu."
  • Wigatosipun Gati (Isi Pidhato): Perangan ingkang nerangaken inti utawi topik ingkang badhe dipun aturaken.
  • Panutup: Perangan ingkang nerangaken pamit utawi panutup sesorah, kados "Mekaten saking kula…", "Matur nuwun…", utawi salam panutup.
  • Tata Cara Sesorah: Ngadeg ingkang jejeg, guneman ingkang cetha lan mantep, ngginakaken basa ingkang trep, saha nggatosaken pandanganipun pamirsa.

Conto Soal Sesorah:

A. Pilihan Ganda

  1. Bagian sesorah ingkang sepisanan dipun aturaken inggih menika …
    a. Wigatosipun Gati
    b. Salam Pambuka
    c. Panutup
    d. Maturnuwun

  2. "Sugeng enjing, bapak, ibu, saha para kanca sedaya" menika kalebet perangan sesorah ingkang …
    a. Wigatosipun Gati
    b. Salam Pambuka
    c. Panutup
    d. Amanat

  3. Menawi pidhato sampun rampung, perangan pungkasan ingkang dipun aturaken inggih menika …
    a. Salam Pambuka
    b. Wigatosipun Gati
    c. Panutup
    d. Perkenalan

  4. Supados sesorah nengsemaken, guneman kedah …
    a. Alon sanget
    b. Cetha lan mantep
    c. Mung ngagem basa ngoko
    d. Mboten nggatosaken pamirsa

  5. Tembung "Matur nuwun" menika kalebet perangan sesorah ingkang …
    a. Salam Pambuka
    b. Wigatosipun Gati
    c. Panutup
    d. Judhul

B. Isian Singkat

  1. Perangan sesorah ingkang nerangaken inti utawi topik inggih menika …
  2. Salam pambuka ingkang limrah dipun ginakaken inggih menika …
  3. Menawi guneman ing ngajeng tiyang kathah dipun sebat …
  4. Sak sampunipun atur salam pambuka, lajeng aturaken …
  5. Sesorah ingkang sae kedah ngginakaken basa ingkang …

4. Babagan Geguritan

Geguritan inggih menika salah satunggaling karya sastra ing Basa Jawi ingkang kaiket ing paugeran tartamtu, nanging langkung bebas tinimbang tembang macapat. Ing kelas 3, siswa dipun ajari babagan unsur-unsur geguritan lan caranipun nulis geguritan ingkang prasaja.

  • Judhul: Asma saking geguritan.
  • Tema: Pokok pikiran ingkang dipun aturaken ing geguritan.
  • Amanat: Pesen utawi pitutur ingkang saged dipun pendhet saking geguritan.
  • Larik: Sak baris ing geguritan.
  • Pada: Sak bait utawi sak kelompok larik ing geguritan.

Conto Soal Geguritan:

A. Pilihan Ganda

  1. Asma utawi sesebatan saking geguritan dipun sebat …
    a. Tema
    b. Amanat
    c. Judhul
    d. Paraga

  2. Pokok pikiran ingkang dipun aturaken ing geguritan dipun sebat …
    a. Judhul
    b. Tema
    c. Amanat
    d. Latar

  3. Pesen utawi pitutur ingkang wonten ing geguritan dipun sebat …
    a. Larik
    b. Pada
    c. Tema
    d. Amanat

  4. Sak baris ing geguritan dipun sebat …
    a. Pada
    b. Larik
    c. Judhul
    d. Amanat

  5. Sak kelompok larik ing geguritan dipun sebat …
    a. Judhul
    b. Tema
    c. Pada
    d. Larik

B. Isian Singkat

  1. Geguritan menika satunggaling karya sastra ingkang kaiket ing paugeran nanging langkung …
  2. Menawi geguritan babagan "Sekolahku", temane inggih menika …
  3. Pesen ingkang dipun aturaken ing geguritan dipun sebat …
  4. Sak baris ing geguritan dipun sebat …
  5. Supados geguritan sae, kedah nggadhahi …

5. Babagan Crita Cekak (Cerpen)

Crita cekak inggih menika crita ingkang winates dawa lan fokus ing satunggaling prastawa utawi paraga. Ing kelas 3 SD, siswa dipun ajari babagan unsur-unsur dasar crita cekak.

  • Paraga: Tokoh-tokoh ingkang wonten ing crita.
  • Latar: Panggenan utawi wekdal kadadosanipun crita.
  • Alur: Urutan kadadosan ing salebeting crita (Maju, mundur, utawi campuran).
  • Amanat: Pesen moral ingkang saged dipun pendhet saking crita.

Conto Soal Crita Cekak:

A. Pilihan Ganda

  1. Tokoh-tokoh ingkang wonten ing salebeting crita cekak dipun sebat …
    a. Latar
    b. Alur
    c. Paraga
    d. Amanat

  2. Panggenan utawi wekdal kadadosanipun crita dipun sebat …
    a. Paraga
    b. Alur
    c. Latar
    d. Amanat

  3. Urutan kadadosan ing salebeting crita dipun sebat …
    a. Latar
    b. Alur
    c. Paraga
    d. Amanat

  4. Pesen moral ingkang wonten ing crita cekak dipun sebat …
    a. Paraga
    b. Latar
    c. Alur
    d. Amanat

  5. Crita ing ngandhap menika, sinten ingkang dados paraga utami?
    (Crita cekak prasaja babagan Kancil lan Buaya)
    a. Buaya
    b. Kancil
    c. Monyet
    d. Gajah

B. Isian Singkat

  1. Ing salebeting crita cekak, tiyang ingkang dados lakon dipun sebat …
  2. Panggenan lan wekdal kadadosanipun crita dipun sebat …
  3. Rerangkening kedadosan ing salebeting crita dipun sebat …
  4. Pesen moral saking crita cekak dipun sebat …
  5. Crita cekak menika kedah winates …

6. Kawruh Basa Jawi Sanesipun

Babagan kawruh basa sanesipun ingkang dipun sinaoni ing semester 2 antawisipun tembung sandhangan saha tembung sesulih.

  • Tembung Sandhangan: Tandha wujudipun aksara Jawi ingkang dipun pigunakaken kangge nggambaraken swara tartamtu. Kados:
    • Wulu (i)
    • Suku (u)
    • Pepet (e)
    • Taling (é)
    • Taling Tarung (o)
  • Tembung Sesulih: Tembung ingkang dipun ginakaken kangge nggantosaken tembung sanes, kados:
    • Aku (kula, dalem)
    • Kowe (sampeyan, panjenengan)
    • Dheweke (piyambakipun)

Conto Soal Kawruh Basa Jawi Sanesipun:

A. Pilihan Ganda

  1. Sandhangan ingkang nggambaraken swara ‘i’ inggih menika …
    a. Suku
    b. Wulu
    c. Pepet
    d. Taling

  2. Sandhangan ‘suku’ gunipun kangge nggambaraken swara …
    a. i
    b. u
    c. e
    d. é

  3. Tembung "aku" ing basa krama inggil inggih menika …
    a. Kula
    b. Sampeyan
    c. Dalem
    d. Panjenengan

  4. Tembung "kowe" ing basa krama ingkang trep inggih menika …
    a. Kula
    b. Panjenengan
    c. Piyambakipun
    d. Dalem

  5. Ukara "Aku arep sekolah" menawi dipun ubah dados basa krama inggih menika …
    a. Kula badhe sekolah.
    b. Sampeyan badhe sekolah.
    c. Dheweke badhe sekolah.
    d. Piyambakipun badhe sekolah.

B. Isian Singkat

  1. Sandhangan ingkang nggambaraken swara ‘e’ inggih menika …
  2. Tembung sesulih ‘aku’ ing basa krama inggih menika …
  3. Sandhangan ‘taling tarung’ gunipun kangge nggambaraken swara …
  4. Tembung sesulih ‘kowe’ ing basa krama ingkang trep inggih menika …
  5. Menawi tembung "buku" diparingi sandhangan suku dados …

7. Conto Soal Latihan Lengkap

Ing perangan menika, conto soal dipun gabungaken saking sedaya bab ingkang sampun dipun rembag.

  1. Menawi sampeyan matur dhumateng Bapak Guru, unggah-ungguh basa ingkang trep inggih menika …
    a. Ngoko Lugu
    b. Ngoko Alus
    c. Krama Lugu
    d. Krama Alus

  2. Perangan sesorah ingkang nerangaken inti utawi topik inggih menika …
    a. Salam Pambuka
    b. Wigatosipun Gati
    c. Panutup
    d. Amanat

  3. Ing salebeting geguritan, pesen utawi pitutur ingkang saged dipun pendhet dipun sebat …
    a. Judhul
    b. Tema
    c. Amanat
    d. Larik

  4. Tokohtokoh ingkang wonten ing salebeting crita cekak dipun sebat …
    a. Latar
    b. Alur
    c. Paraga
    d. Amanat

  5. Sandhangan ingkang nggambaraken swara ‘u’ inggih menika …
    a. Wulu
    b. Suku
    c. Pepet
    d. Taling Tarung

  6. Tembung "tuku" ing basa krama inggih menika …

  7. Salam pambuka ingkang trep nalika upacara inggih menika …

  8. Sak baris ing geguritan dipun sebat …

  9. Panggenan kadadosanipun crita dipun sebat …

  10. Tembung sesulih "dheweke" ing basa krama inggih menika …

8. Tips Ngajar lan Nglatih Basa Jawi

Kangge mbiyantu siswa langkung gampil mangertos lan seneng kaliyan Basa Jawi, guru saged ngginakaken pinten-pinten tips ing ngandhap menika:

  • Ngginakaken Metode ingkang Variatif: Aja namung medalaken soal lan njaluk siswa mangsuli. Guru saged ngginakaken metode dongeng, dolanan peran (role play), nyanyian, utawi gamelan supados pasinaon langkung urip.
  • Nggawe Suasana Pasinaon ingkang Nyenengaken: Ciptakaken suasana kelas ingkang santai lan boten medeni. Siswa kedah krasan takon lan salah.
  • Pentingipun Piwulang kangge Lisan lan Tulisan: Basa Jawi menika kedah dilatih lisan lan tulisan. Guru saged ngajak siswa guneman saben dinten, sanajan namung sekedhap, lan ugi nulis ukara utawi crita cekak ing Basa Jawi.
  • Ngaitaken Kaliyan Kehidupan Sehari-hari: Upayanipun ngaitaken materi Basa Jawi kaliyan kadadosan ing gesangipun siswa. Kados nalika guneman kaliyan tiyang sepuh, nalika nonton televisi, utawi nalika wonten acara ing sekolah.
  • Ngginakaken Media Ingkang Menarik: Gunakaken gambar, video, utawi media sanesipun ingkang saged narik kawigatenipun siswa.

9. Panutup

Latihan soal inggih menika salah satunggaling cara ingkang wigatos kangge ngukur lan ngathahaken pamanggih siswa ing pasinaon Basa Jawi. Conto soal ingkang sampun dipun aturaken ing artikel menika saged dados referensi kanggé para guru ing kelas 3 SD Semester 2. Kanthi latihan ingkang rutin lan metode pasinaon ingkang trep, dipun pangajabaken pamanggih siswa ing Basa Jawi badhe langkung sae saha saged njagi lan ngrembakakaken basa luhur menika kanggé generasi salajengipun.